




Fot. Marek Zimakiewicz
Aleksander Fredro
Zemsta
Teatr Komedia w Warszawie
Spektakl konkursowy nominowany do konkursu KLASYKA ŻYWA, którego rozstrzygnięcie odbędzie się w trakcie 49. OPOLSKICH KONFRONTACJI TEATRALNYCH
Zemsta, czyli sztuka, w której nie chodzi o mur graniczny. Opowieść o władzy, miłości, pieniądzach i marzeniach. Klasyczna komedia XIX-wieczna, arcydzieło literatury polskiej, we współczesnej inscenizacji Michała Zadary – takiej, jakiej chciałby Fredro. Historia pełna inteligencji i elegancji, ale też przemocy.
Trwa walka o nieruchomość między Cześnikiem i Rejentem. Obaj są bezlitośni i mają nadzieję, że władza wyleczy ich z potwornej samotności. Sztuka stłamszona przez 150 lat przez poczciwe inscenizacje odradza się w Teatrze Komedia jako bezkompromisowy konflikt o majątek i wpływy. Zemsta to sztuka o problemach duchowych bogatych ludzi i o ich nienasyceniu. W świecie zemsty potencjał przemocy jest zawsze wysoki. I czasami przemoc wybucha z byle jakiego powodu, a w spory angażowane są kolejne pokolenia.
Realizowana w Komedii Zemsta zrywa z podejściem „szlachetnie, czyli nudno i po literach” albo „radykalnie, czyli napisane raz jeszcze”. To inscenizacja w światłach wielkiego miasta, ale z drugiej strony to również Zemsta bez skrótów, grana wierszem zgodnie z zapisem, nie „przepisana na nowo” – i taka, jakiej chciał autor: z branymi na poważnie, skomplikowanymi i żywymi postaciami, których śmieszność potęguje często tragizm.
Jeśli myślicie, że w Zemście wszystko dzieje się z powodu sporu o mur dzielący na dwie części zamek zamieszkały przez Cześnika i Rejenta, to u nas dowiecie się jak było naprawdę. Bo mur nie odgrywa u Fredry żadnej roli fabularnej, jest tylko przykładem napiętej sytuacji. Wszystko może być pretekstem do wybuchu przemocy… nawet kilka cegieł.
„ NIE WIEM KIM SĄ „ONI”. NIE POTRAFIMY NAWET SIĘ DOMYŚLIĆ. MOGĄ BYĆ NASZYMI SĄSIADAMI. MOGĄ BYĆ DAWNYMI ZNAJOMYMI, KTÓRYCH KIEDYŚ NIECHCĄCY SKRZYWDZILIŚMY, BYŁYMI DZIEWCZYNAMI, CHŁOPAKAMI, MĘŻAMI, RODZINĄ ..."
Fragmenty powieści „Instytut” Jakuba Żulczyka/ (c) Jakub Żulczyk/Syndykat Autorów
– Agencja Literacka i Scenariuszowa oraz wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2016
Teatr Komedia w Warszawie
Premiera
19 kwietnia 2024 r.
Scena
xxx
.
TEATR IM. J. KOCHANOWSKIEGO W OPOLU / 49. OKT
Pokaz
17 czerwca 2025 r.
Scena
Duża Scena
czas
150 minut (z przerwą)
Wiek widzów
Kiedy gramy?
17.06. / wtorek
19.00
„(…) potrafi rozśmieszyć, a nieraz też skłonić do refleksji. Działa jak dobrze skrojone kino gatunkowe, z rozwiązaniami z którymi teatr, moim zdaniem, mógłby częściej eksperymentować”.
Henryk Mazurkiewicz, teatralny.pl
„(…) potrafi rozśmieszyć, a nieraz też skłonić do refleksji. Działa jak dobrze skrojone kino gatunkowe, z rozwiązaniami z którymi teatr, moim zdaniem, mógłby częściej eksperymentować”.
Henryk Mazurkiewicz, teatralny.pl
„(…) potrafi rozśmieszyć, a nieraz też skłonić do refleksji. Działa jak dobrze skrojone kino gatunkowe, z rozwiązaniami z którymi teatr, moim zdaniem, mógłby częściej eksperymentować”.
Henryk Mazurkiewicz, teatralny.pl
„[…] w inscenizacji Zadary Fredro brzmi świeżo i współcześnie. Spektakl wydobywa aspekty, które z różnych powodów wciąż jeszcze umykają uwadze teatru i/lub publiczności. Przez dziesięciolecia fasadowej „ludowej rzeczpospolitej” dzieło Fredry pozostawało co najwyżej komedią ludzkich typów i charakterów, całą resztę treści zamykano w historyczno-rodzajowym lamusie. Zadara pokazuje Zemstę jako historię wielopoziomowego bezprawia, dokonującego się w zgodzie z literą prawa, a czasem i bez, lecz pod nadzorem ludzi formalnie na jego straży stojących”
Małgorzata Piekutowa, Raptularz
„Zemsta w Teatrze Komedia to koncert: celnie rozłożonych rytmów, półcieni, zestawień kontrapunktów muzyki i kwestii, trafiających w samo sedno, niczym nożem do celu. Przedstawienie to majstersztyk aktorstwa zespołowego, a jednocześnie każdej z wyrazistych postaci. Od Papkina – nonszalanckiego i uwodzicielskiego miles gloriosus w strukturze sieci, w koncertmistrzowskim wykonaniu (Maciej Stuhr), przez Cześnika – zdeterminowanego, porywczego szefa klanu (Arkadiusz Brykalski), Podstolinę – przewrotną, wolną od uprzedzeń (Barbara Wysocka), powściągliwego krętacza don Rejenta (Bartosz Porczyk), nowoczesną Klarę (Paulina Szostak), lawirującego Wacława (Filip Lipiecki), Dyndalskiego – uniżonego współpracownika (Mikołaj Woubishet), po podległego Perełkę/Barmana/Ochroniarza (Damian Mirga), Śmigalskiego – kobietę-gońca na posyłki (Monika Cieciora), na trzech „spowolnionych” Mularzach (Robert Ostolski, Paweł Stefaniak, Krzysztof Iwański) kończąc. To także koncert na teatr – jego przestrzeń zagarniętą, uruchomioną i włączoną do akcji wraz z widownią”
Aleksandra Rembowska, teatralny.pl
„Na scenie króluje Maciej Sthur, jego Papkin to pierwszoplanowa, o ile nie główna rola. Nie przypominam sobie adaptacji, w której ten bohater pełniłby tak istotną rolę, Jego Papkin jest wyrazisty, każdy gest, każde słowo Sthura ma tu swoje uzasadnienie i budzi reakcję widowni. Ten bohater nas uwodzi (lub gra aktora – jak kto woli) […] Tak, prawdę i samą prawdę przeczytać możemy na stronie teatru: jest to klasyka świeżo zażartowana. Brawurowo zażartowana!”
Monika Oleksy, Teatr dla Wszystkich
Festiwale i nagrody
- Nagroda za reżyserię dla Yulii Maslak podczas XXI Festiwalu Dramaturgii Współczesnej RZECZYWISTOŚĆ PRZEDSTAWIONA.
- Spektakl zajął 2. miejsce w głosowaniu publiczności podczas XXI Festiwalu Dramaturgii Współczesnej RZECZYWISTOŚĆ PRZEDSTAWIONA.
- Pokaz w ramach XXI Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” Zabrze 2022
Twórcy
Reżyseria
Michał Zadara
Scenografia
Robert Rumas
Kostiumy
Pola Gomółka
Reżyseria światła
Artur Sienicki
Choreografia i ruch sceniczny
Ewelina Adamska-Porczyk
Walki
Dawid Fajer
Asystenci reżysera
Maksymilian Nowak, Filip Płuciennik
Asystentka kostiumografki
Agnieszka Malicka
Obsada
Maciej Stuhr – Papkin
Arkadiusz Brykalski – Cześnik
Bartosz Porczyk – Rejent
Barbara Wysocka – Podstolina
Filip Lipiecki – Wacław
Paulina Szostak – Klara
Monika Cieciora – Śmigalski
Mikołaj Woubishet – Dyndalski
Damian Mirga – Perełka, Ochroniarz, Barman
Robert Ostolski – Mularz
Paweł Stefaniak – Mularz II
Krzysztof Iwański – Mularz III
Spektakl powstał w koprodukcji z Teatrem Miejskim w Gliwicach oraz Teatrem Małym w Tychach.


Mecenasem spektaklu jest Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

